Aşılama tedavisi yani intrauterin inseminasyon uygulaması, doğal yolla hamilelik elde edemeyen çiftler için uygulanan tedavi yöntemlerinden biridir. Günümüzde çok sayıda çift bu tedaviden faydalanarak bebek sahibi olabiliyor. Genel olarak erkek üreme hücrelerinin yani spermin bazı işlemlerden geçirilmesi ve sonrasında ince bir kanül yardımı ile kadının rahmine bu hücrelerin bırakılması prosedürüne dayanır. Tedavinin hangi aşamalarla gerçekleştirildiği, kadınlar için zorlayıcı bir işlem olup olmadığı, tedaviye başlanmadan hangi tetkiklerin yaptırılması gerektiği gibi tüm soruların yanıtlarını aktaracağız. Öncelikle tedavinin ne kadar sürdüğünü ve bazı detayları ele alalım.
Aşılama Tedavisi Kaç Gün Sürer?
Toplumda sanıldığı gibi aşılama tedavisi çok uzun soluklu bir tedavi prosedürü değildir. Aslında aşılamanın sadece 10 – 15 dakika gibi bir zaman dilimi içerisinde tamamlandığını belirtebiliriz. Ancak bu aşamaya gelmeden önce yaşanması gereken hazırlık aşaması 2 hafta kadar sürebiliyor. Erkekten sperm örneği alınması ve aynı zamanda kadın üreme hücreleri olan yumurtanın ideal olgunluk seviyesine ulaşması da gereklidir. Tüm bunlar 15 günlük bir süreci gerektiriyor. 2 haftalık bu zaman dilimi içerisinde ultrason ile birkaç muayenenin yapılmasına da ihtiyaç olacaktır. Aşılamanın klinik ortamda ya da evde dinlenmeyi gerektiren bir işlem olmadığının altını çizelim. Basit bir uygulamadır ve çiftlerin yanlarında refakatçi bulundurmalarına da gerek olmaz.
Kimlere Aşılama Tedavisi Yapılır?
Oldukça yaygın bir şekilde uygulanan aşılama tedavisi pek çok kadın için tercih edilebilen bir yöntemdir. Ancak bu tedavinin uygulanabilmesi için yumurtalık tüplerinde tıkanıklık olmaması gerekiyor. Sadece tek bir yumurtalık tüpünde tıkanıklık olması durumunda da tedavinin başarılı sonuçlanması mümkün olmayabilir. Erkeklerde ise sperm fonksiyonları ile alakalı ciddi bir sıkıntının olmaması beklenir. Sperm hücrelerinin mililitrede 20 milyondan az olması, hareketli sperm sayısının % 50’nin altında olması halinde aşılamanın uygulanması mümkündür ve ilk denemenin yapılması için başvuru gerçekleştirilebilir.
Genel olarak bakıldığında kimlere aşılamanın yapılabildiği sorusunun yanıtını kadınlar ve erkekler için ayrı olarak listeleyebiliriz:
Kadınlarda İnseminasyon Yapılabilen Durumlar
- Rahimde sperme zarar verebilecek antikorların olması
- Rahim ağzı problemlerinin olması
Erkeklerde İnseminasyon Yapılabilen Durumlar
- Sperm kalitesinin ya da sperm hızının düşük olması
- Peniste şekil bozukluğu olması
- Peniste sertleşme probleminin olması
- Boşalmanın idrar kesesine olması
Aşılamanın Başarısı Nedir?
Elbette aşılama tedavisi çiftlerin bebek sahibi olma şansını ciddi düzeyde yükseltiyor. Günümüzde tüp bebek tedavisi uygulanmadan sadece bu işlemle gebelik elde eden çok sayıda çift bulunuyor. Ancak inseminasyon uygulamasında da kadının yaşı önemli bir faktördür. Bu nedenle kadının yaşına bağlı olarak değişmekle birlikte bu uygulamanın gebelik şansını % 20 ile % 50 civarında artırdığını söyleyebiliriz. Yardımcı üreme tekniklerini etkileyen faktörlerin sayısı bir hayli fazladır. Her çiftte yardımcı üreme tekniklerinin başarı olasılığının değişiyor olması da bundan kaynaklanır. Sadece kadının yaşı değil çiftlerin yaşam tarzı bile yardımcı üreme yöntemlerinin ne kadar başarılı olacağını etkileyen bir hususa dönüşüyor.
Öncelikli koşul sperm hücrelerinin belirli bir kalitede olması ve kadın üreme hücrelerinin de döllenmeye uygun olmasıdır. Çiftlerde kısırlığa neden olan unsurlar da aşılamanın başarısını etkisi altına alabiliyor. Kısırlığa yol açabilen unsurların tedavi öncesinde ortadan kaldırılması, inseminasyonun başarılı olma olasılığını da yükseltir. Bu tedavi de tıpkı tüp bebek tedavisi gibi tekrarlanabilen tedavi seçeneklerinden biridir. İlk denemede başarılı olunmaması durumunda bir sonraki deneme için tedavi planlaması yapılabilir. Bu süreçte doktorun önerilerinin, uyarılarının dikkate alınması da çok büyük bir önem taşıyor.
En Fazla Kaç Kere Aşılama Yapılabilir?
Çiftlerde aşılama tedavisi kaç defa yapılabilir sorusunun net bir yanıtı yok çünkü bu tedavide bir sınır bulunmuyor. Defalarca aşılamanın uygulanması mümkündür. Ancak bu konuda kritik bir husustan da söz etmek gerekir. Eğer daha önce 2 ya da 3 defa inseminasyonun uygulanmasına karşın başarılı bir sonuç alınamadıysa yeniden denenmesi yerine tüp bebek tedavisinin tercih edilmesi önerilir. 3 defadan daha fazla deneme yapılması, çiftlerin gereksiz bir zaman kaybı yaşamasına neden olabilir. Tüp bebek tedavisinde de kadının yaşı önemli olduğundan zaman kaybetmemek adına bu tedaviye bir an önce başlanmasının sağlanması daha akılcı bir tercih olacaktır. Bu konuda istatistiklere de göz atmakta fayda var. İstatistikler 4 ya da 5 deneme sonrasında gebelik elde edilme oranlarının son derece düşük olduğunu da gösteriyor.
Aşılama Tedavisi Zor Bir İşlem Mi?
Kadınlar için aşılama tedavisi asla zor bir uygulama değildir. Gelişen tıp teknolojisinin de yardımı ile bu işlemin son derece konforlu bir süreç eşliğinde tamamlandığını belirtmeliyiz. Tamamen ağrısız ve acısız olarak uygulanıyor. Çeşitli işlemlerden geçirilen spermin rahme ulaştırılması aşamasında herhangi bir anesteziye gerek duyulmaması da acısız bir işlem olmasından kaynaklanır. Dakikalar içerisinde uygulama yapılıyor ve kadının hemen günlük hayatına geri dönmesi mümkün olabiliyor. Kadınların evde dinlenme ihtiyacının bile olmadığının altını çizebiliriz. Sonuç olarak zorlayıcı bir tedavi olmadığını açıkça ifade edebiliriz.
Aşılama Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler
Doktorunuza aşılama tedavisi öncesinde tıbbi geçmişiniz, varsa mevcut hastalıklarınız ve kullandığınız ilaçlar hakkında bilgi vermelisiniz. Daha önce yardımcı üreme tekniklerinden faydalanıp faydalanmadığınız konusunda da doktorunuzu bilgilendirmeniz gerekiyor. Alkol ve sigaradan uzak durmalı, beslenme ve uyku düzenine de maksimum oranda dikkat etmelisiniz. Tedavi boyunca size reçete edilen ilaçları muntazam şekilde kullanmanız yeterli olacaktır. Bunlar dışında ekstra bir hazırlık süreci yaşamanız gerekmez.
Aşılama İçin Gerekli Tetkikler
Kadın ve erkekten aşılama tedavisi öncesinde istenen tetkikler farklıdır. Erkeklerden istenen tetkikler şöyledir:
- Sperm sayı ve hızını gösteren tetkik
- Semen analizi
- Hormon testi
- MAR testi
- Morfolojik testler
Kadınlardan istenen testler ise şu şekildedir:
- Hormon testi
- Progesteron testi (Adetin 21. günü yapılır)
- Jinekolojik muayene
- FSH testi
- Laparoskopi
Aşılama Tedavisinin Aşamaları Nelerdir?
Öncelikle aşılama tedavisi hedefinin kadın ve erkek üreme hücrelerinin kaliteli ve hızlı bir buluşma yaşamasını sağlamak olduğunu belirtelim. Spermin yanı sıra yumurtanın da bu noktada bazı işlemlerden geçirilmesi gerekebiliyor. Bu işlemler için yumurtanın toplanması gerekmez. Genel olarak bu tedavinin 3 aşamada tamamlandığını belirtmek mümkündür. Bu aşamaların her biri diğeri kadar önemlidir.
Yumurtanın Uyarılması
Yumurtanın uyarılması için iğne ya da ilaçların kadın tarafından kullanılması gerekiyor. Bu sayede yumurtanın istenen zaman dilimi içerisinde döllenme için hazır hale gelmesi hedeflenir. 17 mm- 18 mm büyüklükte olması, yumurtanın çatlaması ve döllenmenin gerçekleşmesi için yeterli kabul edilir. Yumurtada bu ebat yakalandığında çatlatma iğnesi yapılır.
Spermin Toplanması
Erkekten sperm örneğinin alınmasının ardından özel solüsyonla sperm hücrelerinin daha fonksiyonel olması sağlanıyor. Bu işlem spermin hareketli olmasını da tetikliyor. Mililitrede 5 milyon hareketli sperm elde edilebildiğini söyleyebiliriz. Spermin toplanması erkek için ağrılı ya da acılı değildir. Bu konuda çiftlerin herhangi bir endişe yaşaması gerekmez.
Aşılama
Kanül ile sperm hücrelerinin kadının rahmine ulaştırılması aşamasıdır ve bu aşama ile tedavi tamamlanır. Ağrısız, acısız ve anestezisiz olarak gerçekleştirilen aşılamaya dair sorularınızı altta bulunan yorum bölümüne yazabilirsiniz.
