Epidural anestezi ağrısız olarak normal doğum yapmak isteyen anne adaylarının imdadına yetişen işlemlerden biridir. ‘Epidural doğum’ ya da ‘prenses doğum’ olarak da bilinen bu yöntem normal doğum yapmak isteyen ancak sancılar ve ağrılar nedeniyle endişeleri olan anne adayları için en ideal seçeneklerden biri olabiliyor. Güvenli bir doğum yöntemi olması da hem ülkemizde hem de dünya genelinde bu yöntemin sıklıkla tercih edilmesini beraberinde getiriyor.
Bu yöntemde doğumdan hemen önce anne adayının bel kısmından özel bir anestezik madde veriliyor. Omurilik bölgesine takılan katater yardımı ile anestezik ilacın vücuda gönderilmesi sağlanıyor. Bu ilaç vücudun belden aşağısının uyuşması ve dolayısıyla anne adayının doğumda ağrı hissetmesini engellemek amacıyla kullanılır. Elbette prenses doğum yöntemi vajinal yani normal doğum yöntemidir. Ancak normal doğumda beklenmedik bir durumla karşılaşılması halinde doğumun sezaryenle gerçekleştirilmesi de mümkün olabilir. Ağrısız doğumla ilgili tüm detayları ele alacağız ve hem avantajlarından hem de risklerinden söz edeceğiz. Öncesinden bu yönteme neden prenses doğum dendiğini kısaca açıklayalım.
Epidural Anestezi Nasıl Uygulanır?
Anestezi uzmanları tarafından uygulanan epidural anestezi yöntemi, pek çok farklı tıbbi alanda da tercih edilebiliyor. Sadece doğuma özel bir anestezi tekniği değildir. İşlem yapılmadan önce anne adayının durumu mutlaka detaylıca değerlendirilir. Anestezinin yapılması için anne adayının uygun pozisyona getirilmesi gerekiyor. Antiseptik sıvılar kullanılarak anestezi ilacının iletileceği bölge temizlenir ve hijyenik bir hale getirilir. Girişimin yapılacağı bölgede katater cihazının takılacağı cilt ve cilt altı dokular enjeksiyon ile uyuşturulur. Sonrasında ise epidural iğnesi yardımı ile epidural aralığa girilir. Katater tü bu bölgeye yerleştirilir ve kataterin oynamaması için flaster ile vücuda sabitlenmesi sağlanır.
Bu katater ile anestezik ilacın vücuda ulaşması sağlanır. Çok kısa bir süre sonrasında ise anne adayı daha önce hissettiği sancıları artık hissetmemeye başlayacaktır. Anestezi ilacının uygulanmasının hemen ardından anne adayları ayaklarında uyuşma ve karıncalanma hissederler. Kısa zamanda uyuşukluk hissi göbek deliğine kadar ilerler. Bu arada epidural doğum yönteminin rahimdeki kasılmaları engellemediğini belirtmeliyiz. Söz konusu yöntem sadece sancı ve ağrı hissini önler. Doğumdaki rahim kasılmaları üzerine bir etkisi yoktur.
Rahim kasılmalarının düzenli hale gelmesinden sonra rahim ağzında % 60 oranında incelme olması ve rahim açıklığının da 4 cm’ye ulaşması ile birlikte bu anestezinin uygulandığını da belirtmeliyiz. Bu dönem anne adaylarının ağrı ve sancılar nedeniyle ciddi rahatsızlık duymaya başladığı zamandır. Ağrısız doğumda anestezinin doğru zamanda yapılması da önem taşıyor. Böylece hem annenin gereksiz ağrı yaşaması engelleniyor hem de daha erken dönemde yapılacak vücutta anestezik ilacın daha uzun süre kalmasının da önüne geçilmiş oluyor.
Prenses doğum yönteminde anne adayları doğum anına kadar ıkınma hissi duymayabilir. Bunun nedeni ise rahimdeki kasılmaları hissedemiyor olmalarıdır. Sağlık personeli NST cihazı ile kasılmaları monitörden takip eder ve anne adayının ıkınarak doğuma yardımcı olması için doğru zamanı iletir.
Neden Prenses Doğum Deniliyor?
Normal doğumun epidural anestezi ile gerçekleştirilmesi yönteminde temel hedef doğuma bağlı ağrının azalmasını ve mümkünse tamamen ortadan kalkmasını sağlamaktır. Böylece son derece rahat bir şekilde normal doğum yapmak mümkün olabiliyor. Yönteme halk arasında ‘prenses doğum’ denmesi ise doğumun ağrısız ve rahat yapılmasından kaynaklanıyor.
Epidural Anestezi Kimlere Uygulanmaz?
Her anne adayının epidural anestezi ile doğum yapması maalesef mümkün olmuyor. Öncelikle anne adayının bu doğum yönteminde istekli olması ve gebelik takibini yapan doktorun da bu yöntemi anne adayı için uygun görmesi gerekiyor. Aynı zamanda aşağıdaki durumlarda da prenses doğum yönteminin tercih edilemeyeceğini belirtmeliyiz:
- Kan sulandırıcı ve kanda pıhtılaşmayı önleyici ilaç kullananlar
- Pıhtılaşma bozukluğu nedeniyle tedavi altında olanlar
- Aşırı düzeyde kanaması olanlar
- Uygulamanın yapılacağı bölgede enfeksiyonu olanlar
- Daha önce bel bölgesi ile ilgili ameliyat geçirmiş olanlar
Yüksek tansiyon hastası olanlara bu yöntemin uygulanıp uygulanamayacağı da merak ediliyor. Bu kişilere işlemin yapılıp yapılamayacağına anestezi uzmanı ve kadın hastalıkları ve doğum uzmanı karar vermelidir.
Epidural Doğumun Faydaları Nelerdir?
Çeşitli açılardan değerlendirildiğinde epidural anestezi ile doğum yönteminin sağladığı bazı faydalar olduğunu söyleyebiliriz. Bu faydalara hemen birkaç örnek verelim:
- Bu yöntem annenin uyanık kalmasını sağlar ve dolayısıyla doğuma da aktif olarak katılması mümkün olur
- Doğumun uzun sürmesi durumunda annenin dinlenmesi ve gücünü toparlayabilmesi için zaman kazandırır
- Hem anne hem de bebek için gayet güvenli bir yöntemdir
- Doğumda annenin yaşadığı rahatsızlığı azaltır ve bu yönüyle daha olumlu bir doğum tecrübesi yaşanmasına olanak tanır
Epidural Doğum Tekniği Herkese Uygulanabilir Mi?
Herkes için epidural anestezi yönteminin ideal bir doğum metodu seçeneği olduğunu söyleyemeyiz. Öncelikle annenin problemsiz bir hamilelik dönemi geçirmiş olması koşulu bulunuyor. Bununla birlikte yöntemin uygulanabilmesi için rahimdeki kasılmaların düzenli olması, rahim ağzının belirli bir açıklığa ulaşmış olması da gereklidir. Çoklu gebeliklerde tercih edilen bir yöntem değildir. Gebeliğin 38 – 42 haftası arasında olunması gibi bir koşul da mevcut. Tüm bu koşullara uygun anne adayları için doktorları da onay veriyorsa söz konusu yöntem uygulanabilir.
Epidural Doğumun Avantajları Nelerdir?
Genel olarak prenses doğumun sağladığı avantajlardan kısaca şu şekilde söz edebiliriz:
- Normal doğumda gayet etkili bir ağrı kontrolü sunar ve bu kontrol doğum süreci boyunca devam eder
- Doğumun süresi uzadıkça anne yorulduğundan bu yöntem dinlenmeye olanak tanır ve anne enerjisini doğuma katkıda bulunmak için kullanabilir
- Vajinal doğumun olumsuz tarafı olan ağrı ve sancı devre dışı kaldığından anne daha olumlu bir deneyim yaşar
- Anne doğumun her anına tanıklık edebilir
- Sistemik anestezi ilaçlar kullanılmadığından bebeğe aktarılan sadece çok küçük dozajda ilaç olur
- Acil durumlarda normal doğumdan sezaryene geçilmesinde hiçbir sakınca olmaz
- Annenin doğumdan sonra kısa sürede toparlanması ve bebeğiyle ilgilenmesi mümkün olur
Epidural Doğumun Dezavantajları ve Riskleri Nelerdir?
Elbette epidural anestezi yönteminin bazı dezavantajları da bulunuyor. İstenmeyen bazı yan etkiler ile karşılaşma riskinin olduğundan söz etmeliyiz. Bu yan etkilere baş dönmesi, geçici olarak tansiyon düşmesi, mide bulantısı, kaşıntı ya da sersemlik hissi örnek verilebilir. Ayrıca idrar yapamama gibi bir yan etki de ortaya çıkabilir.
Epidural Anestezi Sonrası Ağrı Nasıl Geçer?
Anne adayları epidural anestezi ile doğum yapmaya karar verdiklerinde ağrının ne zaman kesileceğini de merak ediyor. Söz konusu anestezi yönteminin uygulanması 8 – 10 dakikada tamamlanır. Anestezi ilacının etkisini gösterme süresi ise oldukça kısadır. Dakikalar içerisinde yaşanan sancının ve ağrının azalmaya başladığı fark edilir. Anestezinin etkisini tam olarak gösterme süresi ise 15 dakika dolaylarındadır.
Ancak doğum süresinin her anne adayında farklı olduğunu da belirtmemiz gerekiyor. Eğer doğum süresi uzarsa ve ilacın etkisi de azalmaya başlarsa uzman doktor tarafından yeniden anestezi ilacı doz ayarlaması yapılabilir ve anestezinin etkisinin uzatılması da mümkün olur. Siz de prenses doğum yöntemi ile konforlu bir normal doğum süreci yaşamak isterseniz sorularınızı yorum bölümüne yazabilir ya da randevu talep edebilirsiniz.
